Tìm hiểu về Tài khoản Nostro và Vostro

Ngày nay, đa số các ngân hàng trên thế giới đều thiết lập mối quan hệ đại lý với nhau để phục vụ cho hoạt động thanh toán, chuyển tiền… của mình. Trong phương thức Thanh toán quốc tế, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến các từ ngữ như tài khoản Nostro và Vostro. Vậy liệu bạn đã hiểu đúng và đủ về hai loại tài khoản này chưa? Để tránh nhầm lẫn, UB sẽ giúp bạn tổng hợp về những thông tin cơ bản để bạn có thể dễ dàng phân biệt được hai loại tài khoản này. 

Tài khoản Nostro và Vostro là gì?

1. Tìm hiểu về Vostro, Nostro

1.1. Tài khoản Nostro là gì

Tài khoản Nostro là một tài khoản ngân hàng tư nhân, ngân hàng nhà nước được nắm giữ bằng ngoại tệ bởi một ngân hàng nước ngoài hoặc đơn vị chuyên môn. Noster trong tiếng Ý có nghĩa “của chúng ta” từ tài khoản của chúng ta – chủ thể ngân hàng – được mở ký kết với ngân hàng đại lý.

Có nhiều khái niệm định nghĩa Nostro Account nhưng phần lớn sẽ có nhiều thuật ngữ chuyên ngành dẫn đến người ngoài ngành khó hiểu. Chúng ta có thể định nghĩa Nostro Account đơn giản là một tài khoản của một ngân hàng tại ngân hàng nước ngoài để phục vụ thanh toán giao dịch quốc tế dễ dàng hơn.

Tài khoản thuộc loại không kỳ hạn, sử dụng đồng giao dịch ngoại tệ để phục vụ tiện lợi cho giao dịch ngoại hối thương mại. Nostro Account sẽ giúp các ngân hàng trong nước thực hiện các giao dịch quốc tế nhanh chóng hơn thông qua ngân hàng trung gian.

1.2. Tài khoản Vostro là gì

Nếu đã tìm hiểu nostro là gì thì chắc hẳn cũng chẳng nên bỏ qua thuật ngữ về tài khoản Vostro bởi hai thuật ngữ này luôn đồng hành cùng nhau. Tài khoản Vostro là tài khoản tiền gửi của bạn một đối tác ngân hàng tại ngân hàng của chúng tôi – ngân hàng trung gian ở nước ngoài.

Theo đó một ngân hàng với vai trò đại lý sẽ quản lý nắm giữ tài khoản của ngân hàng khác ký gửi để khi nhận được các lệnh giao dịch có thể xử lý nhanh chóng tiện lợi. Tài khoản mà ngân hàng đại lý đại diện nắm giữ có tên gọi là Vostro, Voster có nghĩa là Your tức của bạn.

Ngân hàng đại lý sẽ như một trung gian, cung cấp dịch vụ xử lý các giao dịch tại địa phương, hoặc những nơi mà ngân hàng trong nước khó hoặc không tiện thực hiện giao dịch. Thông qua hình thức mở tài khoản ký kết này các giao dịch được thúc đẩy diễn ra nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm hơn.

Các ngân hàng quản lý tài khoản Vostro của ngân hàng khác sẽ thay mặt ngân hàng trong nước thông qua các phần mềm quốc tế như SWIFT để thực hiện thanh toán đến nơi cần thực hiện.

1.3. Sự khác biệt giữa tài khoản Nostro và Vostro

Sự khác biệt giữa tài khoản Nostro và Vostro

Thông qua định nghĩa mà UB Academy đã chia sẻ ắt hẳn bạn đã có thể hiểu sơ bộ về tài khoản Vostro và tài khoản Nostro. Để hiểu rõ hơn hãy hãy cùng UB so sánh sự khác biệt giữa hai tài khoản ngân hàng đặc biệt này.

Thực tế Nostro và Vostro là một tài khoản nhưng lại có thuật ngữ định nghĩa khác nhau và sở hữu bởi 2 bên đối tác. Tài khoản có tên khác biệt là do bộ hồ sơ kế toán được lưu giữ ở 2 bên ngân hàng, một bên là người gửi, một bên là đại lý.

Chúng ta có thể hiểu Nostro Account tựa như một tài khoản ngân hàng mặc định chúng ta hay dùng. Khác biệt ở đây là nó là tài khoản của một ngân hàng và được mở tại nước ngoài phục vụ giao dịch ngoại hối quốc tế.

Ở ngân hàng ký gửi hay ngân hàng đại lý thì tài khoản mà ngân hàng trong nước mở ký gửi có tên là Vostro. Thông qua tiền gửi có tài khoản này, đại lý sẽ xử lý các giao dịch nhanh chóng cho khách hàng khi có lệnh.

Với các giao dịch thanh toán quốc tế thì tài khoản này sẽ giúp ích rất nhiều, giúp ngân hàng trong nước xử lý các giao dịch quốc tế cho khách hàng đơn giản, nhanh chóng. Hình thức này sẽ giúp đảm bảo thời gian thanh toán.

Đặc biệt giúp các ngân hàng trong nước thực hiện giao dịch tại các nước không có chi nhánh trên thế giới dễ dàng hơn. Như vậy Vostro là tài khoản nợ của ngân hàng ký gửi, “giữ dùm” và xử lý các giao dịch khi cần. Khi có giao dịch thì ngân hàng sẽ ghi nợ hoặc ghi có vào tài khoản Nostro để ngân hàng gửi kiểm soát.

Tên tài khoản Vostro hay Nostro thực ra chỉ là cách gọi của hai bên để có cách xác định hồ sơ kế toán dễ dàng hơn. Mục đích cuối cùng của tài khoản hai thuật ngữ sẽ là phục vụ các hoạt động nghiệp vụ của ngân hàng yêu cầu mở tài khoản, tức ngân trong nước.

Như vậy chúng ta có thể kết luận rằng thuật ngữ tài khoản Vostro và Nostro thể hiện hai đối tượng quản lý khác nhau. Tài khoản Nostro được mở ra nhằm phục vụ mục đích gửi đặt cọc tiền của ngân hàng trong nước cho ngân hàng ngoại quốc nắm giữ để tiện lợi thực hiện các giao dịch khi cần.

Ngược lại tài khoản Vostro là tài khoản của khách hàng là ngân hàng của một bên thứ ba tức là ngân hàng hoặc công ty ký gửi. Ngân hàng quản lý cung cấp các dịch vụ thanh toán quốc tế giúp ngân hàng trong nước bằng cách sử dụng tài khoản Vostro của ngân hàng gửi tại đơn vị.

Lấy ví dụ để minh họa cho bài viết: Vietcombank sẽ mở một tài khoản Nostro tại ngân hàng nước ngoài (Overseas Bank) như HSBC London. Và ngược lại, ngân hàng HSBC London sẽ mở một tài khoản Vostro tại Vietcombank.

2. Xét trên góc độ Vietcombank

2.1 Tài khoản Nostro (trong tiếng Ý là ” Noster”, tiếng Anh là “ours”)

• Là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn “của chúng tôi” mở tại ngân hàng đại lý. Hay cụ thể ở ví dụ trên, tài khoản Nostro là tài khoản của Vietcombank mở tại HSBC London (Vietcombank là chủ tài khoản; HSBC London là người giữ tài khoản cho Vietcombank).
• Tài khoản này có số dư bằng ngoại tệ. Cụ thể trong trường hợp này là GBP (đồng bảng Anh)

2.2 Tài khoản Vostro/ Loro (trong tiếng Ý là ” Voster”, tiếng Anh là “yours”)

• Là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn “của quý vị” mở tại ngân hàng chúng tôi . Hay ở ví dụ trên là tài khoản của HSBC London mở tại Vietcombank (HSBC London là chủ tài khoản còn Vietcombank là người giữ tài khoản).
• Tài khoản này có số dư bằng nội tệ (VND).
• Điều đặc biệt là tài khoản Nostro và Vostro có thể được duy trì bằng một ngoại tệ tự do chuyển đổi; được sử dụng phổ biến trong thanh toán quốc tế. Với các nước có đồng tiền chưa được tự do chuyển đổi thì phải dùng ngoại tệ mạnh trong Thanh toán quốc tế.

3. Xét trên góc độ HSBC London

• Tài khoản Nostro là tài khoản HSBC mở tại Vietcombank.
• Tài khoản Vietcombank mở tại HSBC là Vostro.

3.1 Các bút toán với tài khoản Nostro và Vostro

Đối với tiền được chuyển từ Việt Nam ra nước ngoài

• Nếu bằng ngoại tệ thì Tài khoản Nostro sẽ được sử dụng (ghi nợ tài khoản Nostro).
• Nếu bằng VND, thì Tài khoản Vostro sẽ được sử dụng (ghi có tài khoản Vostro).

Ví dụ: Khi một khách hàng của Vietcombank muốn chuyển tiền cho một người thụ hưởng (Beneficiary) ở nước ngoài có Tài khoản tại HSBC London:

3.2 Nếu chuyển tiền bằng VND

• Vietcombank sẽ ghi Nợ Tài khoản của khách hàng Việt Nam bằng VND (cộng với phí chuyển tiền), và ghi Có bằng VND vào Tài khoản Vostro của HSBC London số tiền bằng với số tiền khách hàng muốn gửi đi. Và gửi thông báo kèm báo Có cho HSBC London.
• Khi nhận được báo Có, HSBC London sẽ thực hiện một trong 2 bút toán sau:
  + Ghi Có cho người thụ hưởng bằng VND (Nếu quy chế quản lý ngoại hối cho phép; và người thụ hưởng yêu cầu) sau khi trừ một khoản phí.
  + Quy đổi VND ra đồng tiền nước mình, sau khi trừ phí; ghi Có bằng nội tệ tương đương cho người thụ hưởng. (Nếu quy chế quản lý ngoại hối quy định như vậy và khách hàng yêu cầu).

3.3 Nếu chuyển tiền bằng ngoại tệ

• Nếu khách hàng có Tài khoản bằng ngoại tệ, Vietcombank sẽ ghi Nợ Tài khoản của khách hàng bằng ngoại tệ (cộng với phí); và thông báo cho HSBC London ghi Nợ Tài khoản Nostro của mình.
• Nếu khách hàng có tài khoản bằng VND, thì Vietcombank sẽ ghi Nợ tài khoản của khách hàng bằng VNĐ tương đương số ngoại tệ chuyển đi (cộng phí); và thông báo cho HSBC London ghi Nợ Tài khoản Nostro.
• Khi nhận được báo Có, HSBC London sẽ ghi Nợ tài khoản Nostro; và ghi Có vào tài khoản của người thụ hưởng (sau khi đã trừ phí).

3.4 Lưu ý

Một điều cần lưu ý là hiện nay có 2 hình thức chuyển tiền là chuyển tiền bằng thư (Mail transfer – M/T); và chuyển tiền bằng điện (Telegraphic Transfer – T/T). Cho dù chuyển tiền dưới hình thức nào thì bản chất các bút toán cũng không thay đổi. Có thể phân biệt được đâu là chuyển tiền bằng thư; đâu là chuyển tiền bằng điện phụ thuộc vào việc HSBC London nhận được thông báo về việc chuyển tiền bằng thư, Telex, hay SWIFT.

Trên đây là những thông tin cơ bản về tài khoản Nostro và Vostro có lẽ bạn đang quan tâm. Đối với một chuyên viên Ngân hàng; đặc biệt là chuyên viên làm việc trong lĩnh vực thanh toán quốc tế; bạn cần nắm chắc các kiến thức này để áp dụng trong quá trình làm việc. Hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp những vướng mắc về tài khoản Nostro và Vostro trong Thanh toán quốc tế. Đừng quên theo dõi Chuyên mục điểm tin UB Academy và Diễn đàn U&Bank để cập nhật những kiến thức hay ho về ngành Ngân hàng.